Uzależnienia behawioralne – chcesz czy musisz?
"Uzależnienia behawioralne – zwane także nałogami behawioralnymi, to pewne zachowania, które w większym lub mniejszym stopniu dotyczą każdego z nas, ale nad którymi tracimy kontrolę. W konsekwencji, zamiast przynosić nam przyjemność, stają się problemami."
Magdalena Rowicka
Skuteczna profilaktyka uzależnień behawioralnych
|
|
Przykłady zachowań wypełniających definicję uzależnienia behawioralnego:- uzależnienie od nowych technologii (fonoholizm, cyberuzależnienie)
- uzależnienie od jedzenia
- uzależnienie od hazardu
- zakupoholizm
- pracoholizm.
|
|
Uzależnienie od nowych technologii:
Korzystanie z dostępnych urządzeń podłączonych do Internetu, serwisów i profili społecznościowych, aplikacji, gier komputerowych oraz innych aktywności online, staje się uzależnieniem gdy:
- zaczynają one dominować nad innymi aktywnościami w życiu człowieka
- tracimy poczucie granicy pomiędzy światem wirtualnym a rzeczywistym
- podporządkowujemy codzienne funkcjonowanie potrzebie korzystania z technologii
- zaczynamy unikać relacji międzyludzkich i bezpośrednich więzi emocjonalnych, tworzymy konflikty na tym tle z rodziną lub bliskimi
- pojawiają się problemy zdrowotne, zmęczenie, zaburzenia koncentracji, pamięci i uwagi
- tracimy kontrolę nad własnym zachowaniem, mamy spadki nastroju w przypadku dłuższego braku dostępu do telefonu/ Internetu.
Pamiętaj!
Życie wirtualne nie zastąpi tego realnego!
Żyj realnie nie wirtualnie!
Uzależnienie od jedzenia:
Zaburzenie odżywiania, które charakteryzuje się utratą kontroli nad ilością i jakością spożywanego pokarmu oraz trudnością w przerwaniu jedzenia, mimo odczuwanego dyskomfortu związanego z przepełnieniem. Kompulsywne objadanie się ma podłoże emocjonalne i nie jest poprzedzone poczuciem głodu. Objawem uzależnienia może być:
- poczucie przymusu jedzenia
- trudność w zakończeniu posiłku
- lęk i rozdrażnienie przed próbą wprowadzenia ograniczenia w spożywaniu
- ciągłe rozmyślanie o jedzeniu, nieuzasadnione gromadzenie zapasów
- objadanie się, mimo szkodliwych następstw.
Może prowadzić do niebezpiecznych dla zdrowia zaburzeń odżywiania takich jak:
- ortoreksja – obsesyjne spożywanie zdrowych produktów
- anoreksja - jadłowstręt psychiczny
- bulimia – żarłoczność psychiczna.
Zakupoholizm:
To uzależnienie od kupowania różnych przedmiotów /artykułów, najczęściej niepotrzebnych. Często są reakcją na negatywne wydarzenia lub stany emocjonalne. Kompulsywne zakupy powodują spadek napięcia psychicznego. Silna potrzeba lub poczucie przymusu dokonywania zakupów powoduje:
- upośledzenie kontroli nad celowością, długością i częstotliwością robienia zakupów
- niepokój i rozdrażnienie, gorsze samopoczucie
- zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań
- kontynowanie zakupów pomimo szkodliwych następstw
- tracenie coraz większej ilości czasu i środków finansowych na nieuzasadnione zakupy.
Uzależnienie od hazardu:
Niekontrolowane poddawanie się ryzykownym czynnościom rozrywkowym tj.: gra na pieniądze (ruletka, automaty do gier, lotto, zdrapki, konkursy audiotele, gry karciane i inne) w dłuższym okresie czasu przynoszące straty finansowe lub emocjonalne takie jak:
- zaniedbywanie rodziny i obowiązków w pracy lub szkole
- nieustanne poszukiwanie, środków na dalszą grę
- konieczność ciągłego podwyższania stawek
- traktowania gry jako sposobu na życiowe problemy
- zaburzenia w logicznym myśleniu, nieumiejętność oceny ryzyka sytuacji
- bagatelizowanie porażek i uparte nieuzasadnione dążenie do wygranej bez względu na konsekwencje.
Pracoholizm:
Obsesyjna potrzeba wykonywania pracy kosztem innych czynności lub osób. Poczucie przymusu wykonywania obowiązków zawodowych mimo braku snu lub odpoczynku.
Spędzanie coraz większej ilości czasu w pracy powoduje:
- postępujące zaniedbanie innych źródeł przyjemności oraz dotychczasowych zainteresowań
- wykonywanie zawodowych czynności pomimo ich szkodliwych następstw
- spędzanie coraz większej ilości czasu w pracy w celu osiągnięcia zadowolenia czy dobrego samopoczucia.
Wszystkie uzależnienia behawioralne negatywnie wpływają na jakość życia, mogą być przyczyną konfliktów w rodzinie i grupie społecznej, a także powodują szkodliwe następstwa fizyczne, zdrowotne, psychiczne lub społeczne.
Więcej informacji:
Tu uzyskasz pomoc: